-
1 нежилой
1. прил.такой, в котором не живуткеше тормай (йәшәмәй) торған, кеше тормаған (йәшәмәгән)2. прил.не приспособленный для жильяторорға яраҡһыҙ, йәшәү өсөн тәғәйенләнмәгән -
2 птица
ж1) кош2) в знач. собир. кош, кошлар3) ирон. кеше, кемне велика птица — әллә кем түгел [әле]
важная птица — әллә кем, әһәмиятле кеше, зур кеше
-
3 птица
1. жҡош2. ж собир.ҡош-ҡорт, ҡоштар3. ж разг., ирон.кеше, әллә кем -
4 бездомный
1. прил.йорт-ере булмаған, йортһоҙ, төйәкһеҙ, эйәһеҙ2. прил. уст.ғаиләһе булмаған, ғаиләһеҙ, яңғыҙ -
5 людской
-ая; -ое1) кеше[ләр]...ы; халык...ылюдская молва — халык сүзе, кеше сүзе
2) в знач. сущ. людская ж; уст. ялчылар (хезмәтчеләр, асраулар) тора торган йорт; ялчылар (хезмәтчеләр, асраулар) бүлмәсе -
6 погорелец
м[йорт-җире] янган (янып бөлгән) кеше, мал-мөлкәте янган кеше -
7 погорелец
мйорт-ере (мөлкәте) янған кеше, янғындан бөлгән кеше -
8 уединённый
1. прич. от уединить2. прил.одиноко стоящийяңғыҙ, ситтә (айырым) торған3. прил.безлюдныйаулаҡ, кешеһеҙ -
9 бесхозяйственный
-ая; -ое1) йорт көтә белми торган, хуҗалыкчылы булмаган, хуҗаларча эш итми торган -
10 забыть
сов.1) (кого-что, о ком-чём) оныту, истән чыгару, хәтердән чыгару2) (кого-что, о ком-чём и с неопр.) онытып калдыру, оныту•и думать забудь (о ком-чём) — берәр кеше, нәрсә турында уйлап та карама ( башыңа да китермә)
забыть дорогу к кому, куда — берәр җиргә йөрмәс булу
-
11 каменный
-ая; -ое1) таш..., таштан ясалган2) перен. хәрәкәтсез, рухсыз3) перен. мәрхәмәтсез, шәфкатьсез, каты күңелле, таш күңелле•- каменный век -
12 на самом юру
-
13 приземистый
-
14 с
предлог; =со1) с род. п. ( откуда)...дан2) с род. п. (при указ. на жительство и т. п.)...ы,...дан килгән,...лы3) с род. п. (при обознач. лица, предмета, от к-рого берут что-л.)...дан,... башыннан4) с род. п. (при обознач. начального момента какого-л. действия и в сочет. "с... до")...дан,...дан алып,...дан бирле5) с род. п. (при помощи, каким-л. способом)...ып6) с род. п. ( с количественными словами)...да;... белән7) с род. п. (на основании чего-л.) белән8) с вин. п. (приблизительно, почти) чамасы, чаклы, хәтле, диярлек,...лап9) с тв. п. (при указ. на совместность) белән10) с тв. п. (при указ. на наличие чего-л. в чём-л., обладание чем-л.)...лы11) с тв. п. ( при обозначении явления или состояния)...ып12) с тв. п. (при указ. на лицо или предмет, на к-рые распространяется действие, состояние)• -
15 забота
1. жҡайғыртыу, хәстәр, ғәм, уй2. жзаботливое отношениеиғтибар, хәстәрлек3. жобычно мн.заботымәшәҡәттәрне моя (твоя, его и т.д.) забота — минең (һинең, уның) эшем түгел
-
16 заселённый
1. прич. от заселить2. прил.халҡы күп булған, кешеләр йәшәй башлаған, күсенеп сыҡҡан, күсенгәнзаселённый дом — кешеләр күсенгән (урынлашҡан) йорт, кеше йәшәгән өй
-
17 незанятый
прил.буш, буш булған (торған), эштән буш (булған), эшһеҙ -
18 одиночка
1. м и жяңғыҙ, яңғыҙ кеше2. м и ж; разг.яңғыҙаҡ3. ж; разг.тюремная камераодиночка, бер кешелек камера4. жгоночная лодкабер кешелек ярыш кәмәһев одиночку — яңғыҙ, япа-яңғыҙ, бер үҙе
үҙ көсө менән -
19 хозяйничать
Iнесов.вести хозяйствохужалыҡ итеү, йорт ҡарау, хужалыҡ алып барыу, хужа булып тороуIIнесов.бесцеремонно распоряжатьсяхужа булыу, үҙе теләгәнсә эшләү
См. также в других словарях:
җиткезү — 1. Нин. б. бер чиккә якынайту, шул чиккә кадәр сузу (озынча әйбернең бер башы тур.). Билгеле бер күләмгә тутыру. Нин. б. бер халәткә китерү, күңелсез хәлгә кую, авыр кичерешләргә тарыту үләр хәлгә җ. 2. Билгеле бер срокка сузу, бетерми саклап… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җиткерү — 1. Нин. б. бер чиккә якынайту, шул чиккә кадәр сузу (озынча әйбернең бер башы тур.). Билгеле бер күләмгә тутыру. Нин. б. бер халәткә китерү, күңелсез хәлгә кую, авыр кичерешләргә тарыту үләр хәлгә җ. 2. Билгеле бер срокка сузу, бетерми саклап… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хуҗа — и. 1. Нәрсәнең дә булса иясе. Шәхси милек иясе, хосусый милекче. Яллап эшләтүче. Шәхси хуҗалыгы булган крестьян 2. Нин. б. хуҗалык башында (эш башында) торучы җаваплы кеше, җитәкче 3. Кунакларга, килүчеләргә карата: йорт башы, гаилә башлыгы. сөйл … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
йөзче — тар. иск. Йөз сугышчыдан торган төркем башлыгы. II. ЙӨЗ – Кеше башының алгы өлеше, бит. Чырай 2. Ал, ал як йөзе белән көньякка караган йорт. Кеше йөзенә, халык йөзенә кебек тезмәләрдә каршысына, алдына мәгънәсендә 3. Нәр. б. өске ягы, өсте ипи… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кәҗә — 1. Куыш мөгезлеләр семь. сөт, мамык, ит өчен асрала торган аеры тояклы йорт хайваны 2. күч. Домино яки карта уеннарының бер төре. Шундый уенда оттырган кеше. 3. күч. Кире, начар кеше тур. әйтелә. КӘҖӘ ИМЧӘГЕ – Канәферсыманнар семь. сабагының өске … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
куян — 1. Кимерүчеләр отр. озын колаклы кечерәк җәнлек. с. Шуның тиресеннән тегелгән 2. сөйл. Йорт куяны, кролик 3. күч. Куркак кеше 4. күч. Билетсыз пассажир. КУЯН ИРЕНЛЕ – Өске ирене тумыштан куянныкы кебек икегә аерылып торган кеше тур. КУЯН ЙОНЫ –… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тугма — и. 1. Нәсел, токым. Карындагы яралгы туманың нормаль үсеше 2. с. диал. Бертуган тума тәкә – тума ага 3. Теге яки бу урында туып үскән, шуннан чыккан кеше авыл тумасы – йорт тумасы сарык Билгеле бер социаль тирәлектән чыккан, шуннан күчкән кеше… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тума — и. 1. Нәсел, токым. Карындагы яралгы туманың нормаль үсеше 2. с. диал. Бертуган тума тәкә – тума ага 3. Теге яки бу урында туып үскән, шуннан чыккан кеше авыл тумасы – йорт тумасы сарык Билгеле бер социаль тирәлектән чыккан, шуннан күчкән кеше… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аркылы — I. 1. рәв. Нәр. б. иңе, киңлеге буенча; буйны иңгә кисеп үтә торган юнәлештә 2. с. Буйны иңгә кисеп үтә торган юнәлештә беркетелгән, куелган, эшләнгән. и. Иң, киңлек аркылысы буена тиң. АРКЫЛЫ БАЛТА – Балта эшендә ырмау ясау өчен кулл. тор. корал … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ата — 1. Гаиләдә: балалары булган ир кеше; әти 2. Нәр. б. башлап нигез салучы Тукай – татар шигъриятенең атасы 3. с. Ир җенесеннән булган ата каз 4. с. Бик, үтә, атаклы ата куштан. АТА ЙОРТЫ – Туган йорт. АТА КАЙЧЫ – Өй түбәсе кыегына куелган кара… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аулак — 1. с. Тыныч, кеше йөрми торган, кешесез 2. и. Кешесез, тыныч урын. Аулак өй. АУЛАК СҮЗ – диал. Сер, яшерен сүз. АУЛАК ӨЙ – Ата ана, олылар берәр җиргә киткәч, ялгыз калган йорт; шунда кич утыру яки егет кызлар белән уен мәҗлесе … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге